ΓΕΝΙΚΑ
Οι φακοί επαφής φοριούνται απευθείας στον κερατοειδή χιτώνα του οφθαλμού και, όπως τα γυαλιά οράσεως, βοηθούν στη διόρθωση των διαθλαστικών σφαλμάτων, όπως η μυωπία, ο αστιγματισμός, η υπερμετρωπία και η πρεσβυωπία, καθώς και το συνδυασμό αυτών.
Παρέχουν έναν ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο για τη διόρθωση της όρασης, όταν χρησιμοποιούνται με προσοχή και με σωστή επίβλεψη από Οφθαλμίατρο. Για την εφαρμογή των φακών επαφής, η επίσκεψη στον Οφθαλμίατρο είναι ενδεδειγμένη, καθώς απαιτείται κλινική εξέταση και μελέτη της υγείας και της γενικότερης κατάστασης του ματιού, τόσο πριν όσο και μετά την εφαρμογή τους. Η αξιολόγηση από ειδικό Οφθαλμίατρο διασφαλίζει ότι οι φακοί επαφής είναι οι κατάλληλοι για έκαστο ασθενή, δεν του προκαλούν δυσανεξία και δεν έχουν άλλες επιπλοκές.
Πότε επιτρέπεται η εφαρμογή των φακών επαφής;
- Υψηλή μυωπία, υπερμετρωπία και αστιγματισμός
- Πρεσβυωπία
- Κερατόκωνος
- Μεταμόσχευση κερατοειδούς
Τι φακό επαφής να επιλέξω;
Υπάρχουν διάφοροι τύποι φακών επαφής, οι οποίοι επιλέγονται με βάση την πάθηση και την ιδιαιτερότητα του κάθε ασθενή:
- Μαλακοί φακοί επαφής. Αποτελούν τον πιο συνηθισμένο τύπο φακών επαφής σήμερα. Είναι κατασκευασμένοι από εξελιγμένα υλικά που τους καθιστούν μαλακούς και ελαστικούς, ενώ παράλληλα επιτρέπουν την άρτια ενυδάτωση και οξυγόνωση του κερατοειδή χιτώνα.
- Τορικοί φακοί επαφής. Οι τορικοί φακοί είναι σχεδιασμένοι ειδικά για την αντιμετώπιση του αστιγματισμού.
- Πολυεστιακοί φακοί επαφής. Ενδείκνυνται για ασθενείς που έχουν μόνο πρεσβυωπία ή και για όσους έχουν πρεσβυωπία σε συνδυασμό με μυωπία η υπερμετρωπία και διευκολύνουν πολύ τους μεσήλικες να κάνουν τις δραστηριότητες τους χωρίς τη χρήση πολλών και διαφορετικών γυαλιών.
- Αεροδιαπερατοί φακοί επαφής. Είναι άκαμπτοι ή “σκληρικοί” φακοί κατασκευασμένοι από ειδικό πλαστικό και άλλα υλικά, όπως η σιλικόνη, ώστε να επιτρέπουν στο οξυγόνο στον αέρα να διέλθει κατευθείαν μέσω του φακού. Επιλέγονται για περιπτώσεις αστιγματισμού και άλλων παθήσεων, όπως ο κερατόκωνος.
- Υβριδικοί φακοί επαφής. Διαθέτουν ημίσκληρο κέντρο και μαλακή περιφέρεια.
Πώς γίνεται η μελέτη και η εφαρμογή των φακών επαφής;
Η μελέτη για την εφαρμογή των φακών επαφής ξεκινά με τη λήψη του ατομικού και οικογενειακού ιστορικού του ασθενή και κατόπιν ακολουθεί πλήρης έλεγχος της όρασης και της κατάστασης της υγείας των ματιών. Ο έλεγχος αυτός μπορεί να αναδείξει τυχόν οφθαλμολογικές παθήσεις, όπως το γλαύκωμα (αν διαπιστωθεί υψηλή πίεση εντός του οφθαλμού) ή άλλα προβλήματα υγείας (π.χ. διαβήτης) που ο ασθενής μπορεί να αγνοεί.
Στη συνέχεια γίνεται οπτομετρική εξέταση της διαθλαστικής ανωμαλίας στα μάτια του ασθενή και έλεγχος της καμπυλότητας του κερατοειδούς. Στην πρώτη δοκιμή ο ασθενής φορά τους φακούς επαφής για τουλάχιστον μισή ώρα και βεβαιώνεται ότι ο κερατοειδής υγραίνεται επαρκώς και ότι μπορεί να τους φορά άνετα, χωρίς ενοχλήσεις ή άλλα προβλήματα.
Τι πρέπει να προσέχω στη χρήση φακών επαφής;
Οι φακοί επαφής προσφέρουν άνεση και υψηλή ποιότητα όρασης, όταν γίνεται ορθή χρήση τους. Σε αντίθετη περίπτωση, μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή και ενδεχομένως απειλητική για την όραση βλάβη στον κερατοειδή χιτώνα:
- Οι φακοί επαφής ημερήσιας χρήσης δεν πρέπει ποτέ να φορεθούν ως φακοί εκτεταμένης χρήσης.
- Η εφαρμογή οποιουδήποτε τύπου φακού επαφής τη νύχτα ή κατά τη διάρκεια του μπάνιου αυξάνει τις πιθανότητες σοβαρής λοίμωξης στον κερατοειδή χιτώνα.
- Ο κακός καθαρισμός και η ελλιπής φροντίδα των φακών επαφής μπορεί να προκαλέσουν λοιμώξεις στον κερατοειδή.
- Οι αεροδιαπερατοί φακοί επαφής μπορεί να γρατζουνίσουν τον κερατοειδή χιτώνα αν ο φακός δεν εφαρμόζει σωστά ή αν γίνεται χρήση του φακού κατά τον ύπνο.
- Οι αεροδιαπερατοί και οι μαλακοί φακοί επαφής εκτεταμένης χρήσης είναι πιθανότερο να έχουν συσσώρευση πρωτεϊνών και να προκαλούν αλλεργίες στο μάτι. Η συσσώρευση πρωτεϊνών έχει ως αποτέλεσμα δυσφορία, θόλωση και δυσανεξία στους φακούς. Έτσι, η νυχτερινή απολύμανση με ειδικά διαλύματα καθίσταται επιτακτική.
